Smaki Meksyku
Dzisiaj mam dla was kulinarny przewodnik po Meksyku, czyli 9 (i więcej!) dań, których musicie tam spróbować! Byłam w Meksyku zaledwie dwa razy, ale to wystarczyło, by meksykańska kuchnia zajęła na stałe miejsce w moim sercu, zaraz obok peruwiańskiej. Z tego wpisu dowiecie się, co zjeść w Meksyku!
Jak prawie zjadłam cały Meksyk, czyli krótko o comida mexicana
Kuchnia meksykańska to przede wszystkim uliczne stragany i targi, kantyny i bazarki, funkcjonujące obok gwiazdkowych restauracji znanych gwiazd sceny kulinarnej.
Ta szalona mieszanka smaków niezmiennie pachnie świeżością przypraw, limonką i swojskością targowisk, z ich małymi budkami i tysiącem kolorowych słów reklamujących tacos, enchiladas i tortas. Tutaj wszędzie na ulicach ktoś coś kroi, smaży, sieka, gotuje. I choć podstawą większości dań są fasola, chili i kukurydza, kuchnia meksykańska ma przecież o wiele więcej do zaoferowania!
Tradycje kulinarne polegają tu nie tylko na celebrowaniu różnych świąt za pomocą dań regionalnych, ale też na codziennej celebracji zwyczajnych ulicznych tacos. Kolory i intensywna woń przypraw panoszą się dumnie przez cały rok po meksykańskich uliczkach i zaułkach, a w każdym domu kultywuje się tradycje przodków, często z kilku różnych kulinarnych światów, między innymi poprzez używanie tradycyjnych prekolumbijskich naczyń (od setek lat wciąż tych samych) czy arabskich przypraw. A to dlatego, że, jak na pewno wiecie, kuchnia dzisiejszego Meksyku to połączenie wielu, często bardzo różnorodnych, tradycji. Kuchnie Majów i Azteków zmieniały się wraz z wpływami hiszpańskich konkwistadorów. Z miejscowymi, znanymi od stuleci tradycjami azteckimi i majańskimi, mieszają się tutaj nie tylko wpływy hiszpańskie, ale też arabskie. Kiedy hiszpańscy konkwistadorzy zajęli Meksyk, byli pod ogromnymi wpływami kuchni arabskiej. Później te wpływy wzmocniło pojawienie się arabskich migrantów w Meksyku w XIX i na początku XX wieku. W tym czasie w Meksyku osiedliło się około 100 tysięcy przybyszów z krajów arabskich, głównie z Libanu i Syrii, których dziś nazywa się Arabskimi Meksykanami. Wraz z przybyciem Hiszpanów i Arabów przybywały też ich tradycje kulinarne. Tacos al pastor jest tego najlepszym dowodem: mięso wieprzowe na tacos jest robione na ogromnym pionowym rożnie; z bliskiego wschodu pochodzą też kolendra i kminek; a w Puebli tacos dosłownie serwują w picie (tacos arabes). To te wszystkie wpływy kulturowe ukształtowały kuchnię meksykańską do formy, jaką znamy dziś.
Ale w Meksyku nie tylko jedzenie się liczy! Cała otoczka oraz to, co dzieje się dookoła stołu i w kuchni, proces przygotowywania i celebracja wspólnego posiłku – wszystko to jest dla Meksykanów ekstremalnie ważne. To więc nie tylko potrawy, ale przede wszystkim spotkanie, duży stół i radość z dzielenia się. Celebrowanie wspólnych posiłków i dbałość o pielęgnowanie tradycji sprawia, że tutaj jedzenie = fiesta!
9 dań, których musisz spróbować w Meksyku:
1. TACOS
Najlepsza rzecz na świecie! Jako danie lub przekąska, tacosy to po prostu placki z tortilli z mąki kukurydzianej lub pszennej. Najpopularniejsze są tutaj tacos al pastor – z mięsem wieprzowym, ananasem, cebulą, limonką i kolendrą. Na stole zawsze znajdziecie pikantne salsy o różnej intensywności, dzięki czemu ostrość dania regulujecie sobie sami. Obiecuję, że ten słodko-mięsny smak zostanie z wami na długo!
2. MARQUESITAS
Chrupiąca i słodka przekąska, którą zjecie na ruchliwych ulicach Jukatanu, marquesitas są bowiem sprzedawane z ulicznych wózków tylko tutaj. To coś pomiędzy waflem, a naleśnikiem i może być z serkiem queso de bola (edam), nutellą albo dżemem. Ciasto wlewa się do specjalnej gofrownicy, zawija ze słodkościami w środku i zjada, gdy jest gorące i chrupiące! Marquesitas pochodzą z Meridy, a można je kupić w Cancun, Tulum, Isla Mujeres, Playa del Carmen i w wielu mniejszych miasteczkach na całym półwyspie Jukatan.
3. TOSTADAS I TORTAS
Tostadas to po prostu tostowana (twardsza niż tacos) tortilla, na której mogą się znaleźć dowolne składniki. To coś pomiędzy kanapką, a tacosem. Chrupiąca tortilla zwykle jest dekorowana wieloma składnikami: mięsem, pokruszonym serkiem, awokado, pomidorkami, fasolą i salsami. Obok tostadas często na targach i ulicznych straganach występują tortas, czyli po prostu wielkie chrupiące bułki z jakimś rodzajem grillowanego mięsa, awokado, serem, majonezem i warzywami.
4. SOPA DE TORTILLA
Meksykanie kochają zupy, a jedną z najpopularniejszych jest sopa de tortilla nazywana też Sopa Azteca. To tradycyjna meksykańska pikantna zupa na bulionie pomidorowym z chrupiącymi kawałkami tortilli, czosnkiem, papryczkami chili, chicharrón i awokado, ale też ciągnącym serem i śmietaną. Polecam tym, którzy przedawkują mezcal: nic tak nie stawia na nogi na drugi dzień, jak sopa azteca!
5. MEZCAL Z ROBALEM
Mocna wódka z agawy pochodząca ze stanu Oaxaca, z larwą lub skorpionem w środku. Produkowany z całego rdzenia (serc) agawy. Od tequili odróżnia go najbardziej zapach i smak dymu, który pochodzi z pieca opalanego drewnem, używanego podczas produkcji.
Mezcal to dość szerokie pojęcie, a jego odmianą jest między innymi tequila (która też musi być wytworzona ze specjalnej, konkretnej odmiany agawy).
Na bazie agawy robi się też pulque – lekko sfermentowany sok z agawy. Popularne są też piwa, a najoryginalniejsze to Michelada – piwo z limonką i solą na brzegu szklanki (ma bardzo, ale to BARDZO specyficzny smak i ja nie dałam rady).
6. MOLE POBLANO
Jedno z najbardziej szalonych dań kuchni meksykańskiej. Ten słynny sos (lub marynatę) do mięsa robi się z czekolady, kilku odmian chili i wielu przypraw. Dodaje się go zazwyczaj do kurczaka, ale czasem też do ryżu i innych dań. Ilość składników w niektórych wersjach może dochodzić nawet do 40! Ale nawet w nich wciąż najbardziej wyczuwalne są chili i czekolada. Najbardziej znane słodko-pikantne mole poblano pochodzi z Puebli, miasteczka niedaleko Mexico City.
7. CHURROS
Co prawda nie meksykańska, a hiszpańska słodkość, ale znana i kochana na całym świecie. Tę przekąskę, w odróżnieniu od marquesitas, dostaniecie na każdym rogu w całym kraju. To pręciki z ciasta parzonego, smażone na głębokim oleju i podawane z cukrem pudrem i czekoladą. Znane nie tylko w Hiszpanii, ale też całej Ameryce Środkowej i Południowej. W Meksyku mogą być też nadziewane, np. czekoladą lub dulce de leche.
8. QUESADILLA
Obok burrito i tacos trzecia najbardziej znana potrawa Meksyku i towar eksportowy kuchni meksykańskiej na cały świat. Tortille z masy kukurydzianej kobiety smażą na comalu (specjalne naczynie używane do robienia tortilli od czasów prekolumbijskich i tak, to niemal zawsze są kobiety!). W środku quesadilli ciągnie się rozpuszczony ser Oaxaca, choć w Mexico City nie podaje się ich automatycznie z serem – często trzeba o niego poprosić. Podaje się je z zieloną lub czerwoną salsą, posiekaną cebulą i guacamole, ale też z warzywami i różnymi rodzajami mięsa. Na górę daje się awokado lub guacamole, posiekaną cebulę, papryczki chili i kolendrę. Znajdziecie je na wszystkich ulicznych straganach i targach!
9. CHILAQUILES
Jadane często na śniadanie chrupiące pszenne tortille w gorącym sosie pomidorowym (z czerwonych lub zielonych pomidorów) z chili, fasolą i jajkiem, pokryte pokruszonym serem i salsą. W Meksyku znajdziemy chilaquiles rojos (czerwone) lub verdes (zielone). Przypominają trochę szakszukę z nachosami! Chilaquiles czasami podaje się z chicharrón.
Smaki Meksyku
Doznania kulinarne Meksyku to oczywiście o wiele więcej pyszności, niż kilka propozycji z tej listy. Oprócz tortilli z pszenicy (północ) i kukurydzy (południe) podstawą kuchni jest tu chili, kolendra, awokado i fasola. Poza tym w lokalnych menu znajdziecie całe mnóstwo zup, burrito, pico de gallo, gorditas (od gordo, czyli gruby, to grubsze pity z tortilli z wkładką), chicharrón czyli świńską skórkę (smażony na chrupko boczek wieprzowy często podawany jako darmowa zakąska z limonką i ostrą salsą), guacamole, nachos i totopos (chipsy z tortilli serwowane jak nachos lub jako małe zawijane tortille kukurydziane) oraz taquitos (nazywane też flautas lub tacos dorados, to zwinięte tortille z nadzieniem smażone na głębokim tłuszczu). Na śniadanie zaś, oprócz chilaquiles, zjecie huevos rancheros, tostadas lub pan de muerto. W sklepach znajdziecie też na przykład niezwykle pikantne lizaki dla…dzieci! Meksykanie kochają ostrość i uczą się jedzenia pikantnych potraw od małego, więc nie zniechęcajcie się, jeśli na początku coś jest dla was zbyt ostre 🙂 Na stole w każdym barze czy targu zawsze leżą salsy o różnym stopniu ostrości i limonka. Co ciekawe, salsa może mieć postać albo gładkiego sosu, albo po prostu sałatki z wyczuwalnymi, ale bardzo drobno posiekanymi, pomidorkami, cebulą, kolendrą itd. Najpopularniejsze są salsa roja, salsa verde, guacamole i mole.
Tradycyjne potrawy różnią się oczywiście w zależności od regionu i lokalnych tradycji. I tak na Jukatanie zjecie marquesitas, a w stanie Chiapas chapulines, czyli… smażone koniki polne! Dodajmy do tego kilkaset odmian chili uprawianych od czasów prekolumbijskich i… mamy przepis na kuchnię idealną!
